Ocena językowych i komunikacyjnych możliwości dziecka z autyzmem na podstawie wybranych narzędzi diagnostycznych. Studium przypadku

Abstrakt

Artykuł stanowi przegląd wybranych narzędzi badań przeznaczonych do diagnozy kompetencji językowych i komunikacyjnych na przykładzie studium przypadku dziecka ze złożonymi zaburzeniami komunikacji na tle całościowych zaburzeń rozwoju: autyzmu oraz niepełnosprawności intelektualnej. Diagnoza jest pierwszym z elementów postępowania logopedycznego, stanowi fundament działań logopedy oraz warunkuje efektywność prowadzonych działań terapeutycznych, co istotne, proces diagnozy stanowi nieodłączny element pracy logopedycznej, bowiem logopeda w myśl zaproponowanego przez S. Grabiasa standardu postępowania logopedycznego (Grabias 2015) musi dokonywać w procesie terapii weryfikacji postawionych uprzednio hipotez diagnostycznych.
Na gruncie logopedii nie powstało jeszcze jednolite narzędzie przeznaczone do diagnozy kompetencji językowych, komunikacyjnych i kulturowych w oparciu o teorię interakcji dla osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Bowiem już pierwsze opisy tego zaburzenia wskazywały, że dzieci te przychodzą na świat z wrodzoną nieumiejętnością tworzenia zwykłych, biologicznie uwarunkowanych kontaktów z ludźmi. (Kanner 1943) Niniejszy artykuł ukazuje możliwości językowego budowania interakcji z innymi przez dziecko z niepełnosprawnością sprzężoną: autyzmem i niepełnosprawnością intelektualną, każde z zaprezentowanych w tekście narzędzi pozwala na ocenę innych sprawności i kompetencji, przez co możliwe stało się zbudowanie pełnego obrazu możliwości i deficytów dziecka oraz zaplanowanie zindywidualizowanej terapii logopedycznej z uwzględnieniem mocnych i słabych stron fukcjonowania językowego i poznawczego chłopca.