Głos i jego płeć – czynniki determinujące postrzeganie głosu jako kobiecego bądź męskiego. Przegląd badań oraz implikacje dla feminizującej terapii głosu u osób transpłciowych i różnorodnych płciowo

Abstrakt

W publikacji omówione zostały najważniejsze czynniki biologiczne i behawioralne, wewnętrzne i zewnętrzne, które determinują to, że słuchacze odbierają głos mówcy jako „kobiecy” bądź „męski”. Przedstawiono różnice anatomiczne w rozmiarze aparatu mowy u kobiet i mężczyzn wpływające na brzmienie głosu, różnice w prozodii i komunikacji pozawerbalnej. Omówiono czynniki zewnętrzne, takie jak reakcja odbiorcy oraz warunki sytuacji komunikacyjnej, a także znaczenie norm społeczno-kulturowych. Wprowadzone zostało pojęcie płci głosu. Wykazano, że zrozumienie mechanizmów determinujących percepcyjną płeć głosu jest niezbędne do stworzenia optymalnego, feminizującego głos planu logopedycznego dla osób transpłciowych i różnorodnych płciowo, które dążą do zmiany jego brzmienia tak, by był on zgodny z odczuwaną kobiecą tożsamością płciową (feminizacja głosu). Omówiono modele komunikacyjne, które uwzględniają specyfikę komunikacji osób transpłciowych.